Από το 2001 και έπειτα, όταν αναφερόμαστε στον λογοτεχνικό τουρισμό εννοούμε εκείνες τις περιπτώσεις που ένας διάσημος συγγραφέας προσελκύει και επηρεάζει πολύ τους αναγνώστες του, με αποτέλεσμα αυτοί να επιθυμούν να γνωρίσουν καλύτερα τη ζωή του, αλλά και τα κείμενά του. Αυτό περιλαμβάνει επισκέψεις:
- στη χώρα και πόλη καταγωγής του συγγραφέα
- στο πατρικό του σπίτι
- στους χώρους δράσεις του (σχολείο, βιβλιοθήκη, σύλλογοι, στέκια)
- στον τάφο του
- και σε μέρη που έχει αναφέρει μέσα στα κείμενά του.
Οι λογοτεχνικοί τουρίστες ενδιαφέρονται ειδικότερα για το πώς οι χώροι έχουν επηρεάσει τη γραφή του εκάστοτε συγγραφέα. Σε αυτό το είδος τουρισμού παρατηρήθηκε άνοδος κυρίως τον 19ο αιώνα, με ποιητές και πεζογράφους της εποχής.
Top 3 μέρη του κόσμου για λογοτεχνικό τουρισμό
#1 Αγγλία
Η πιο διαχρονική επιλογή είναι η Αγγλία, με παγκοσμίως γνωστό τον Σαίξπηρ, όπου έκανε το Λονδίνο και το Stratford δημοφιλείς προορισμούς. Το Shakespeare’s Globe είναι μια ανακατασκευή του Globe Theatre, ενός θεάτρου της Ελισάβετ, για το οποίο ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ έγραψε τα έργα του, στο Λονδίνο, στο Southwark, στη νότια όχθη του ποταμού Τάμεση και είναι μια ρεαλιστική ανακατασκευή προσαρμοσμένη στα σημερινά δεδομένα.
Για παράδειγμα, στο Λονδίνο, πραγματοποιούνται περιοδείες που τιμούν τον Sherlock Homes του Arthur Conan Doyle. Σε αυτές τις περιοδείες εκείνο που κεντρίζει τον επισκέπτη είναι η επίσκεψη σε ένα σπίτι, αφιερωμένο σε φανταστικούς χαρακτήρες, αλλά και σε πλασματικούς τόπους του μυθιστορήματος.
#2 Παρίσι
Το Παρίσι έχει μια μακρά λογοτεχνική ιστορία, καθώς ήταν από καιρό κέντρο της γαλλικής και ευρωπαϊκής κουλτούρας, όπου καλλιτέχνες, τόσο από κοντά, όσο και μακριά, συγκεντρώθηκαν για να ζήσουν τη ζωή τους όπως ήθελαν. Κυρίαρχη θέση στο λογοτεχνικό αυτό πάνθεον κατέχουν ο Βολταίρος, ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο Αλέξανδρος Δουμάς και ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ. Το σπίτι του Βολταίρου, όπως και το διαμέρισμα του Βίκτωρος Ουγκώ, είναι τα δυο πιο ενδιαφέροντα σημεία που προσελκύουν πολλούς τουρίστες στη Γαλλία.
#3 Ρωσία
Η ρωσική λογοτεχνία φημίζεται για τα μακροσκελή ιστορικά μυθιστορήματα, με τους πολλούς χαρακτήρες και την μυστηριώδη, αλλά και αγωνιώδη πλοκή τους. Στην Αγία Πετρούπολη, γεννήθηκαν ή έζησαν μερικοί από τους σημαντικότερους συγγραφείς αυτών των τεράστιων έργων, όπως ο Λέων Τολστόι, ο Άντον Τσέχωφ, ο Αλέξανδρος Πούσκιν και ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι.
Η λεγόμενη Ζώνη Ντοστογιέφσκι είναι μία ομάδα περιοχών κοντά στην πλατεία Sennaya στην Αγία Πετρούπολη, που σχετίζεται με το έργο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, όπως ο δρόμος που φέρει το όνομά του και έχει τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα και το Catherine’s Canal, όπου διαδραματίζονται δύο από τα πιο διάσημα έργα του (“The idiot” και “ Crime and punishment”).
Φυσικά και στην Ελλάδα υπάρχουν αμέτρητες τοποθεσίες λογοτεχνικού τουρισμού, που η καθεμιά έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα και ενδιαφέρον, όπως για παράδειγμα οι Μυκήνες. Η Μυκηναϊκή Αυτοκρατορία παρέχει το σκηνικό για πολλούς ελληνικούς μύθους, αλλά και τη διαχρονική αρχαία ιστορία που περιβάλλει αυτήν τη χώρα, συμπεριλαμβανομένου του Τρωικού Επικού Κύκλου. Αυτή η λαμπρή περίοδος ηρώων, πλούτου και ευτυχισμένων θεών, εμφανίζεται ιδιαίτερα στην Ιλιάδα του Ομήρου και στην Ορέστεια του Αισχύλου. Στις Μυκήνες υπάρχει ένας μεγάλος αρχαιολογικός χώρος, που μπορείς να δεις το Θρησκευτικό κέντρο Μυκηνών, τα Κυκλώπεια Τείχη, το Θολωτό τάφο του Ατρέως και πολλά ακόμα.
Ένας ακόμη Ελληνικός προορισμός λογοτεχνικού τουρισμού είναι η Ιθάκη. Εκεί θα αναμετρηθούμε με σπουδαία, επικά, λογοτεχνικά, ποιητικά και λυτρωτικά κτίσματα και δημιουργήματα, όπως το περίφημο σπίτι του Οδυσσέα, που διαβάζουμε στην Οδύσσεια του Ομήρου, αλλά και με ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια του κόσμου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η Ιθάκη αποτυπώνεται έντονα στο ποίημα του Άλφρεντ Λόρντ Τένισον, “Οδυσσέας”, το οποίο μπορεί να υπερηφανεύεται για τη διάσημη φράση: «Να προσπαθείς, να ψάχνεις, να βρίσκεις και να μην υποχωρείς».
Επισκεπτόμενος την Ιθάκη, μπορείς να ανακαλύψεις το Ανάκτορο του Οδυσσέα, αλλά και τη δική σου επίκαιρη Ιθάκη, που ο σύγχρονος άνθρωπος έχει ανάγκη αφουγκραζόμενος/η τη φωνή του Κωνσταντίνου Καβάφη να σου ψιθυρίζει:
Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
Να εύχεσαι να’ ναι μακρύς ο δρόμος,
Γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις…
Για να γίνεις λογοτεχνικός τουρίστας χρειάζεται μόνο η αγάπη σου προς τα βιβλία ή το συγγραφέα. Με γνώμονα αυτά θα ανακαλύψεις πολλούς νέους προορισμούς.
