Η Νάουσα βρίσκεται στους πρόποδες του Βερμίου, μόλις 90 χλμ από τη Θεσσαλονίκη, και αποτελεί το μεγαλύτερο ορεινό αστικό κέντρο της Ελλάδας. Η περιοχή είναι πλούσια σε παραγωγή (ροδάκινα, μήλα, κεράσια κ.α.) και φυσικό κάλλος καθώς επίσης σε ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ταξιδιώτες όλων των ηλικιών, με οικογένεια, φίλους ή μόνοι, θα σας δοθούν 7(+1) αφορμές για να πραγματοποιήσετε είτε μια πολυήμερη είτε μια μονοήμερη εκδρομή στην περιοχή της Νάουσας. Θα τις πάρετε;
1. Αρχαία Μνημεία κοντά στη Νάουσα
Αν ταξιδέψετε στην περιοχή της Νάουσας σε ανύποπτη στιγμή, λάβετε υπ’ όψιν τον πλούσιο κατάλογο αρχαίων ευρημάτων της. Προτείνoυμε να επισκεφθείτε οπωσδήποτε τη Σχολή του Αριστοτέλη, όπου παρέμεινε για την εκπαίδευσή του από τον φιλόσοφο ο Μέγας Αλέξανδρος (340 – 343 π.Χ.) μαζί με το Πολιτιστικό Κέντρο της Σχολής όπου μεταξύ άλλων προβάλλεται και ένα φιλμ για τους μακεδονικούς τάφους. Επιπλέον, ο Μακεδονικός Τάφος της Κρίσεως με τη μεγαλοπρεπή και γεμάτη συμβολισμούς πρόσοψη είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και καλοδιατηρημένους μακεδονικούς τάφους, ενώ κοντά βρίσκονται και ο Μακεδονικός Τάφος του Kinch, οι Μακεδονικοί Τάφοι Λύσωνος και Καλλικλέους και το Αρχαίο Θέατρο Μίεζας.
Tip: για ένα remote picnic κάτω από τη δροσερή σκιά των δέντρων προτείνω το εξωκλήσι Ζωοδόχου Πηγής του 16ου αιώνα στη γειτονική Χαρίεσσα
2. Χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια
Σε απόσταση μόλις 17 χλμ από την πόλη βρίσκονται τα δημοφιλή 3-5 Πηγάδια (1430 – 2005 μ.). Το μοναδικό για τα εγχώρια δεδομένα χιονοδρομικό κέντρο με τεχνητό χιόνι διαθέτει πίστες με μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας και μία δρόμου αντοχής (3,5 και 10 χλμ), 6 αναβατήρες (εκ των οποίων 1 εναέριος), όπως επίσης καταφύγιο, αθλητικές υποδομές και σαλέ, όντας πόλος έλξης τόσο για αρχάριους ή έμπειρους αθλητές χειμερινών σπορ όσο και για απλούς επισκέπτες που αγαπούν το χιόνι (και τα events!).
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα δόθηκε και το πράσινο φως της χρηματοδότησης του χιονοδρομικού κέντρου για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του, στοχεύοντας στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την τουριστική ανάδειξη της περιοχής με σεβασμό στο περιβάλλον. Ανυπομονούμε!
3. Οικισμός Αρκοχωρίου
Πλησιάζοντας ακόμη περισσότερο στην πόλη (7 χλμ), μεταξύ των λόφων Αγίου Αθανασίου και Δημητρίου, ανάμεσα σε δρυς, καστανιές και φλαμουριές κρύβεται τo Αρκοχώρι. Η αυθεντική μακεδονική αρχιτεκτονική του οικισμού έχει διατηρηθεί σε μεγάλο βαθμό και παρότι έχει ελάχιστους μόνιμους κατοίκους (περίπου 20), η ανάπτυξη του Αρκοχωρίου ως εναλλακτικός τουριστικός προορισμός του έχει δώσει νέα πνοή, με επιχειρήσεις καφέ και εστίασης, πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές καθώς επίσης ξενώνες. Επίσης, προτείνω να επισκεφθείτε το Παλιό Σχολείο που σταμάτησε να λειτουργεί τη δεκαετία του 80’ και τώρα φιλοξενεί λαογραφικά κειμήλια του τόπου με ένα μπαούλο του 1861 ως το παλαιότερο. Ιδανικά, επισκεφθείτε τον οικισμό στις 19 Ιουλίου, παραμονή εορτασμού του Προφήτη Ηλία, όπου οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι από τον Πολιτιστικό και Αθλητικό Όμιλο Αρκοχωρίου «ΑΡΚΤΟΣ» στην πλατεία του χωριού με παραδοσιακή μουσική και χορό μέχρι το πρωί.
Tip: τo πολυβραβευμένο «Εστιατόριο Χάραμα», σε έναν φιλόξενο χώρο με θέα το βουνό, θα ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς λάτρεις του καλού φαγητού και οίνου. Εξαιρετικά πιάτα είναι το αγριογούρουνο με ελιές και ο χοιρινός μπακλαβάς, αν και το μενού δεν υστερεί vegetarian και vegan επιλογών. Αξίζει να συνοδεύσετε το γεύμα σας με σπιτικό ξινόμαυρο ή να διαλέξετε ανάμεσα σε ποικίλες ντόπιες ετικέτες που θα βρείτε στο προσεγμένο κελάρι του εστιατορίου.
4. Άλσος Αγίου Νικολάου
Αν βρεθείτε στον Άγιο Νικόλαο βρίσκεστε αισίως στα 2 χλμ έξω από τη Νάουσα. Πρόκειται για ένα καταπράσινο Άλσος με μεγάλα πλατάνια και τον ποταμό Αράπιτσα να το διασχίζει, καθιστώντας το όαση χαλάρωσης και δροσιάς, ιδιαιτέρως τους καλοκαιρινούς μήνες. Στο Άλσος θα βρείτε ακόμη μια μικρή τεχνητή λίμνη με πέστροφες και πάπιες, αθλητικές εγκαταστάσεις, παιδική χαρά, μαγαζιά με τοπικά προϊόντα, εστιατόρια, ταβέρνες, καφέ και βέβαια την ομώνυμη εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
5. Απόκριες με «Μπούλες»
Πολλοί ίσως επιλέξετε τις απόκριες για μια εκδρομή στην πόλη της Νάουσας και όχι άδικα. Εξάλλου, η αποκριά της είναι γνωστή για τον παραδοσιακό χαρακτήρα και τις πλούσιες εκδηλώσεις της από την έναρξη του Τριωδίου μέχρι την Καθαρά Δευτέρα. Κορυφαίο γεγονός αποτελούν οι «Μπούλες», έθιμο επηρεασμένο από τα γεγονότα της Τουρκοκρατίας, με ρίζες που σχετίζονται με τον θεό Διόνυσο και την ευγονία. Την Κυριακή της αποκριάς, άνδρες χορευτές φορούν τους «προσώπους» (παραδοσιακές μάσκες), ντύνονται Γενίτσαροι ή Μπούλες και ξεκινούν το μάζεμα των ομάδων, τα λεγόμενα «μπουλούκια». Με την άδεια του δημάρχου, όπως ορίζει το έθιμο, χορεύουν με ζουρνάδες και νταούλια στους δρόμους και τα σοκάκια της πόλης συνοδεία κόσμου. Στα Αλώνια βγαίνουν οι μάσκες και χορεύουν παλιοί με νέους Γενίτσαρους ενώ το έθιμο ολοκληρώνεται στην κεντρική πλατεία της Νάουσας, όπου χορευτές, ντόπιοι και επισκέπτες γίνονται ένα. Τη σκυτάλη της διασκέδασης παίρνουν στη συνέχεια τα μαγαζιά της πόλης μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Tip: περνώντας από το αρτοζαχαροπλαστείο «Τζέπος» με ένα από τα «μπουλούκια», προτείνω να κάνετε μια στάση για παγωτό στο χέρι! Δεν πειράζει αν μείνετε πίσω. Μπορείτε να εντοπίσετε το «μπουλούκι» σας μέσω BoulesTracker, μιας εφαρμογής ομάδας μαθητών του Επαγγελματικού Λυκείου Νάουσας με την καθοδήγηση καθηγητών τους, που παρέχει ακόμη πληροφορίες για το έθιμο και τα αξιοθέατα της πόλης.
6. Διεθνές Φολκλορικό Φεστιβάλ CIOFF®-Πυρσού Νάουσας
Άλλοι πάλι ίσως έχετε κατά νου το Διεθνές Φολκλορικό Φεστιβάλ CIOFF®-Πυρσού Νάουσας που βαθμολογείται υψηλά στα διεθνή ημερολόγια του CIOFF και της UNESCO. Διοργανώνεται από το 1989 με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Νάουσας «Πυρσός» και τη βοήθεια μελών, εθελοντών, χορηγών και πολιτείας, υπό την αιγίδα του CIOFF. Ανά διετία, αρχές Ιουλίου, η Νάουσα φιλοξενεί για 5 ημέρες στο Θερινό Δημοτικό της Θέατρο περισσότερους από 250 χορευτές από κάθε γωνιά του πλανήτη, από Νέα Ζηλανδία και Ταϋλάνδη μέχρι Παραγουάη και Κολομβία, προσφέροντας θέαμα υψηλού αισθητικού επιπέδου και πολιτισμικού ενδιαφέροντος.
7. Περίπατος στη Νάουσα
Αν έχετε διάθεση για έναν περίπατο στην καρδιά της πόλης, το Δημοτικό Πάρκο είναι το πράσινο σημείο του κέντρου. Στα 30 στρέμματα έκτασής του υπάρχουν δέντρα, φυτά, λουλούδια, γλυπτά και τεχνητή λίμνη με πάπιες και παγώνια. Στη συνέχεια της βόλτας σας, θυμηθείτε ότι ο Πύργος του Ρολoγιού χτίστηκε το 1895 ενώ τα εναπομείναντα παραδοσιακά κτίρια στο ιστορικό κέντρο είναι μακεδονικού ρυθμού. Έπειτα, προτείνω να περπατήσετε παρόχθια μέχρι τον χώρο θυσίας των γυναικών της Νάουσας στην περιοχή Στουμπάνοι. Η Νάουσα φέρει τον βαρύ αλλά τιμητικό τίτλο της «ηρωικής πόλης» με βασιλικό διάταγμα (1955) λόγω της στάσης των κατοίκων της κατά το ολοκαύτωμα του 1822. Αποκορύφωμα αποτέλεσε η απόφαση των γυναικών να πέσουν με τα παιδιά τους στην Αράπιτσα από το να πέσουν στα χέρια των Τούρκων κι αυτήν την αναπαράσταση θα δείτε στο άγαλμα της Ναουσαίας που στέκει αγέρωχη αγκαλιά με τα παιδιά της με φόντο τον ημαθιώτικο κάμπο.
(+1) Οικοφιλική και ζωοφιλική πόλη
Οι παρακάτω μπορεί να μην αποτελούν άμεσες αφορμές για να ταξιδέψει κανείς στη Νάουσα, όμως συγκαταλέγονται στα plus της σε περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο και αξίζει να αναφερθούν.
Η Νάουσα διαθέτει κάδους ανακύκλωσης γυαλιού, ρούχων, τηγανέλαιου όπως και υπόγειους κάδους απορριμμάτων που λειτουργούν βιώσιμα στη διαχείριση αποβλήτων. Ακόμη, την Παγκόσμια Ημέρα Ποδηλάτου (03/06), εγκαινιάστηκε ο ποδηλατόδρομος της Νάουσας (Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής – πύλη του Δημοτικού Πάρκου) που στοχεύει στην εξοικείωση ντόπιων και επισκεπτών στη χρήση ποδηλάτου ως ένα οικοφιλικό, οικονομικό και ευεργετικό για την υγεία μέσο μεταφοράς.
Επιπλέον, ο Δήμος έχει τοποθετήσει περισσότερες από 20 ταΐστρες για τα αδεσποτάκια σε συνεργασία με τους «Φίλους των Ζώων Νάουσας» και τη συμβολή εθελοντών. Μάλιστα, μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής «ΑΤΛΑΣ» οι ζωόφιλοι μπορούν να ενημερώνουν και να ενημερώνονται για την επάρκεια των ζωοτροφών σε κάθε σημείο. Στην ίδια εφαρμογή έχει πρόσφατα προστεθεί και η δυνατότητα υιοθεσίας. 12 σκυλάκια ποζάρουν με χάρη και ανυπομονούν να δώσουν και να λάβουν αγάπη!
Φτάνοντας στο τέλος δε νομίζετε ότι κάτι λείπει; Υπάρχει κι άλλη σημαντική αφορμή για να επισκεφθεί κανείς την περιοχή της Νάουσας, σωστά; Σε αυτήν αξίζει ένα αποκλειστικό αφιέρωμα, έτσι δεν είναι; Ας πιούμε ένα ποτήρι ξινόμαυρο…μέχρι την επόμενη φορά!
Από τη Δέσποινα Φωστηροπούλου
Διαβάστε επίσης: