Σκέφτεσαι να οργανώσεις ένα ταξίδι στο Μαρόκο ή έχεις ήδη κλείσει εισιτήρια και θέλεις να προετοιμαστείς και να οργανωθείς όσο το δυνατόν καλύτερα; Ε, λοιπόν, σ’ αυτό το άρθρο έχω συγκεντρώσει όλα όσα πρέπει να ξέρεις! Όλα όσα εύχομαι να ήξερα κι εγώ, δηλαδή, για να αποφύγω να βρεθώ μπροστά σε εκπλήξεις, όταν ταξίδεψα από τη Σεβίλλη στο Βόρειο Μαρόκο με τη συγκάτοικό μου.
Ξέρω πολύ καλά τι σκέφτεσαι: «Δύο κοπέλες μόνες τους στο Μαρόκο; Δεν είναι επικίνδυνο;». Ακριβώς την ίδια σκέψη είχαμε κι εμείς, αλλά αποφασίσαμε να μην αφήσουμε το φόβο να νικήσει την επιθυμία τόσων χρόνων. Μετά από αρκετή online αναζήτηση και ανάγνωση πολλών άρθρων, ήμασταν έτοιμες. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζαμε… Αν και είχαμε οργανώσει το 4ήμερο με αρκετή προσοχή, συνειδητοποιήσαμε στην πορεία ότι υπήρχαν τελικά κι άλλα πράγματα που, αν γνωρίζαμε, θα μας είχαν κάνει τη ζωή λίγο πιο εύκολη.
© Χρύσα Κουρεμένου, voyagingtheworld.com
Όσα εύχομαι να ήξερα πριν επισκεφθώ το Μαρόκο
Aς ξεκινήσουμε από τα βασικά: για να ταξιδέψεις στο Μαρόκο χρειάζεσαι διαβατήριο, δεν χρειάζεσαι όμως βίζα. Φτάνοντας σ’ ένα αεροδρόμιο της χώρας, θα χρειαστεί να συμπληρώσεις ένα έγγραφο με τα στοιχεία σου και το λόγο της επίσκεψής σου κι έπειτα θα περάσεις από διαβατηριακό έλεγχο.
1. Κάρτα SIM
Ίσως το πιο σημαντικό – και αυτό που εύχομαι να είχα κάνει κι εγώ με το που έφτασα στο Μαρόκο: αγόρασε μία κάρτα SIM για το κινητό σου, καθώς αν χρησιμοποιήσεις τον ευρωπαικό σου αριθμό η χρέωση θα είναι πολύ μεγάλη. Σίγουρα θα χρειαστείς δεδομένα για να να μπεις στο internet, αλλά και για να χρησιμοποιήσεις τους google χάρτες. Μία προπληρωμένη κάρτα από τo δίκτυο της Maroc Telecom κοστίζει περίπου 20€ και περιλαμβάνει 20 GB δεδομένων, έχοντας ισχύ 1 μήνα.
Προσωπικά, ενώ κατά την προετοιμασία του ταξιδιού μου είχα διαβάσει για τη συγκεκριμένη συμβουλή, την αγνόησα, θεωρώντας ότι θα τα καταφέρω με την πρόσβαση που θα είχα στο wifi των riad όπου θα έμενα κι έχοντας κατεβάσει από πριν τους χάρτες των πόλεων που θα επισκεφτόμουν. Ενώ οι χάρτες που είχα κατεβάσει όντως λειτουργούσαν, δεν περιελάμβαναν αρκετές περιοχές, με πιο σημαντική τη Μεδίνα της Φες, την παλιά πόλη με τα χιλιάδες σοκάκια που θυμίζει λαβύρινθο. Όπως και να ‘χει, όσο καλή προετοιμασία κι αν πιστεύεις ότι έχεις κάνει, σίγουρα η πρόσβαση στο ίντερνετ, αλλά και στο GPS θα σου φανεί χρήσιμη πολλές φορές μέσα στη μέρα.
© Χρύσα Κουρεμένου, voyagingtheworld.com
2. Συνάλλαγμα
Το νόμισμα του Μαρόκου είναι τα Mαροκινά Nτίρχαμ (συντομογραφία: MAD). Υπολόγιζε πως 10 MAD ισούνται με περίπου 1€. Μιας και τα μετρητά είναι ο προτιμότερος (και συνήθως ο μόνος) τρόπος πληρωμής, σίγουρα θα χρειαστεί να κάνεις συνάλλαγμα. Έχε στο νου σου ότι δεν επιτρέπεται να μπεις και να βγεις από τη χώρα έχοντας στην κατοχή σου μεγάλο ποσό από Ντίρχαμ, οπότε προτίμησε να κάνεις συνάλλαγμα μόλις φτάσεις στο αεροδρόμιο, καθώς είναι πιθανό να μην βρεις εύκολα ανοιχτό ανταλλακτήριο όταν το χρειαστείς στην πόλη που θα επισκεφθείς. Αν ξεμείνεις και δε βρίσκεις ανταλλακτήριο, σίγουρα θα μπορέσεις να συναλλάξεις τα Ευρώ σου με Μαροκινά Ντίρχαμ με κάποιον καταστηματάρχη, αλλά θα χάσεις ένα μικρό ποσό των χρημάτων σου.
3. Φαγητό
Αν θες να αποφύγεις την τροφική δηλητηρίαση, μη φας ποτέ από τους πάγκους που βρίσκονται παντού στους δρόμους, όπου τα φαγητά είναι συνεχώς εκτεθειμένα στον ήλιο και γίνονται πόλος έλξης εκατοντάδων μυγών και άλλων εντόμων. Επίλεξε εστιατόρια και ξενοδοχεία με πιστοποιήσεις (όπως αυτή του Trip Advisor), ενώ μην ξεχάσεις να διαβάσεις και τις κριτικές προηγούμενων πελατών.
4. Νερό
Το ίδιο ισχύει και για το νερό: μην πιεις ποτέ νερό από τη βρύση, αλλά επίλεξε μόνο εμφιαλωμένο. Για μεγαλύτερη σιγουριά, θα σου πρότεινα να χρησιμοποιείς εμφιαλωμένο νερό ακόμα και όταν πλένεις τα δόντια σου, αλλά και να προσέχεις όταν κάνεις ντουζ να μην το καταπιείς κατά λάθος.
5. Ταξί
Πρέπει να έχεις συνέχεια στο νου σου ότι οι οδηγοί των ταξί θα προσπαθήσουν να σου χρεώσουν ένα δρομολόγιο 2 ή και 3 φορές πιο ακριβά από την πραγματική του αξία, και άρα, οφείλεις να έχεις πάει με όρεξη για παζάρια. Πάντα να ρωτάς τον οδηγό πόσο θα κοστίσει η διαδρομή που θέλεις να κάνεις πριν μπεις στο ταξί και να απαιτείς να χρησιμοποιήσει το ταξίμετρο. Αν σου πει ότι δεν έχει ή ότι δεν λειτουργεί, αρνήσου ευγενικά και επιβιβάσου στο επόμενο ταξί.
6. Παζάρια
Όπως ανέφερα και πιο πάνω, οι Μαροκινοί πωλητές ξέρουν από μάρκετινγκ. Θα προσπαθήσουν να σου πουλήσουν τα προϊόντα τους σε πολύ ανεβασμένες για τη χώρα τιμές, και εκεί είναι που πρέπει να αρχίσεις τα παζάρια. Ρίξε πολύ την τιμή (τουλάχιστον στα μισά αυτής που σου προσφέρουν) και ξεκίνα τη διαπραγμάτευση. Επίμενε ότι είναι πολύ ακριβή η τιμή που σου λένε, κι όταν σου πουν ότι δεν κατεβαίνει πιο κάτω, απάντησε ότι δεν θα αγοράσεις το προϊόν τους, και κάνε πως φεύγεις. Θα δεις ότι τότε, προκειμένου να πουλήσουν, θα αναγκαστούν να σου κατεβάσουν την τιμή. Είναι μια διαδικασία που θέλει υπομονή και επιμονή, αλλά πάντα στο τέλος θα καταφέρεις να πληρώσεις πολύ μικρότερο ποσό, καθώς ο πωλητής έχει ανεβάσει τόσο πολύ την τιμή που και πάλι θα βγάλει μεγάλο κέρδος.
Προσωπικά, ποτέ δεν μου άρεσαν τα παζάρια, καθώς είμαι από αυτούς που ντρέπονται να ζητήσουν μια καλύτερη τιμή. Στο Μαρόκο, όμως, μέχρι κι εγώ δε γινόταν να μην παζαρέψω για οτιδήποτε ήθελα να αγοράσω. Σ’ ένα μαγαζάκι στη Chefchaouen, βρήκα ένα κολιέ που αγάπησα από την πρώτη στιγμή και το οποίο κόστιζε 300MAD (γύρω στα 30€). Σαφώς και η αξία του δεν ήταν τόσο μεγάλη, οπότε δεν υπήρχε περίπτωση να δώσω τόσα χρήματα. Μετά από πολλή ώρα διαπραγμάτευσης συμφωνήσαμε στα 130MAD που είχα πάνω μου εκείνη τη στιγμή και επιπλέον 2€, για να βγει η συνολική τιμή γύρω στα 150MAD. Και πάλι, κατάφερα παζαρεύοντας να το αγοράσω στη μισή τιμή, οπότε το θεώρησα μια μικρή νίκη.
7. Από πού να αγοράσεις τα προϊόντα που θέλεις
Αν κάνεις κάποια οργανωμένη ξενάγηση, που είναι πολύ πιθανό και σου το προτείνω, πρέπει να γνωρίζεις πως, ως μέρος της ξενάγησης, θα κάνεις στάσεις σε μαγαζιά που πουλάνε μπαχαρικά ή είδη ένδυσης. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζεις, είναι ότι ο ξεναγός σου θα σε πάει στοχευμένα σε καταστήματα με τα οποία συνεργάζεται και από τα οποία παίρνει κι αυτός ένα μερίδιο από τις πωλήσεις στους τουρίστες. Έτσι, αν αγοράσεις από αυτά, θα καταλήξεις να πληρώσεις το ίδιο προϊόν που θα βρεις σε άλλα καταστήματα λίγο πιο δίπλα πολύ πιο ακριβά. Προτίμησε, λοιπόν, να αγοράσεις αυτά που θέλεις από άλλους πωλητές, σε μία βόλτα σου και όχι κατά τη διάρκεια της ξενάγησης.
8. “No, thank you”
Καθώς θα περιπλανιέσαι στα σοκάκια των πόλεων, πολλοί ντόπιοι (κυρίως πιτσιρικάδες) θα σε προσεγγίσουν για να σου προσφέρουν ξενάγηση. Πολλοί πλανόδιοι, ακόμη, θα επιμένουν να σου πουλήσουν τα προϊόντα τους ή άλλοι θα προσπαθούν να σε πείσουν να καθίσεις στο μαγαζί τους για να φας ή να πιεις κάτι. Εάν δεν ενδιαφέρεσαι, μην τους αγνοήσεις, γιατί δε θα σταματήσουν, και μπορεί ακόμα και να σε ακολουθήσουν. Αντίθετα, πες «όχι, ευχαριστώ» σε μία από τις γλώσσες που καταλαβαίνουν (στα αγγλικά: “no, thank you”, στα γαλλικά: “no, merci” ή στα αραβικά: “la, shukraan”) και θα το σεβαστούν αμέσως.
9. Μετακίνηση με λεωφορεία από πόλη σε πόλη
Αν σκοπεύεις να μετακινηθείς από μία πόλη σε άλλη με λεωφορείο, θα πρέπει να κλείσεις online τα εισιτήριά σου από εδώ μέχρι 72 ώρες πριν το κανονισμένο δρομολόγιο. Αν πας στο εκδοτήριο της πόλης, δύσκολα θα βρεις θέση για το δρομολόγιο που σκόπευες να κλείσεις όταν προγραμμάτιζες το ταξίδι σου. Έτσι, είναι πολύ πιθανό να καταλήξεις να πάρεις ένα αργότερο δρομολόγιο, να χάσεις πολύτιμες ώρες και να αναγκαστείς να αλλάξεις τα σχέδιά σου.
10. Φωτογραφίζοντας τους ντόπιους
© Χρύσα Κουρεμένου, voyagingtheworld.com
Είναι γεγονός πως το Μαρόκο και οι κάτοικοί του σφύζουν από φωτογένεια. Σ’ αυτή τη χώρα θα συναντήσεις πρόσωπα που από πίσω τους κρύβουν πολλές ιστορίες, και τα οποία είναι λογικό να θέλεις να απαθανατίσεις. Ωστόσο, οφείλεις να σέβεσαι τους ντόπιους και πριν σηκώσεις την κάμερα ή το κινητό σου και πατήσεις το κλικ, μην ξεχάσεις να ζητήσεις ευγενικά την άδειά τους. Αρκετοί δε θα έχουν πρόβλημα, αλλά αν σου αρνηθούν, σεβάσου την επιθυμία τους. Υπάρχει όμως και η περίπτωση να δεχτούν και μετά να σου ζητήσουν χρήματα.
11. Ένδυση
Αν σκοπεύεις να επισκεφθείς το Μαρόκο τους καλοκαιρινούς μήνες, προετοιμάσου για αρκετή ζέστη. Σκέψου καλά τι ρούχα θέλεις να πάρεις μαζί σου και επίλεξε υφάσματα που αναπνέουν, όπως τα βαμβακερά και τα λινά. Το βραδάκι, όμως, η θερμοκρασία πέφτει και μπορεί να έχει δροσιά, οπότε φρόντισε να πάρεις μαζί σου και κάτι πιο ζεστό.
Ακόμα, έχε στο νου σου ότι η επίσημη θρησκεία του Μαρόκο είναι ο μουσουλμανισμός και άρα πρέπει να σεβαστείς την κουλτούρα τους. Ντύσου κατάλληλα, ειδικά την περίοδο του Ραμαζανιού. Όσον αφορά τις γυναίκες, η προσοχή πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερη και η ένδυση κάπως συντηρητική. Φρόντισε να έχεις τους ώμους και τα γόνατά σου καλυμμένα, αν δε θες να τραβήξεις τα -επίμονα- βλέμματα των ντόπιων.
12. Για τις solo women travelers: μην τριγυρνάς αφού πέσει ο ήλιος
Μία ακόμα συμβουλή για την οποία είχαμε διαβάσει και εμείς πριν επισκεφτούμε το Μαρόκο με τη φίλη μου, ήταν να επιστρέφουμε στο riad μας λίγο πριν δύσει ο ήλιος. Σε μία χώρα όπως το Μαρόκο, όπου η θέση της γυναίκας είναι αρκετά υποβαθμισμένη, έπρεπε κι εμείς να είμαστε λίγο παραπάνω επιφυλακτικές, απ’ ότι αν είχαμε στην παρέα μας κάποιον άντρα.
Έτσι, κατά τις 19:00 γυρνούσαμε στο κατάλυμά μας, τρώγαμε ή πίναμε κάτι, ξεκουραζόμασταν και κοιμόμασταν νωρίς ώστε να εκμεταλλευτούμε την επόμενη μέρα από το πρωί.
13. Drones
Τέλος, αν είσαι λάτρης της αεροφωτογραφίας, έχε στο νου σου ότι απαγορεύονται τα drones. Μόλις προσγειωθείς στο αεροδρόμιο θα περαστούν όλες οι αποσκευές σου από έλεγχο, κι αν έχεις μαζί σου drone θα το κατασχέσουν, οπότε καλύτερα άφησέ το σπίτι.
Αν, λοιπόν, ονειρεύεσαι αυτό το ταξίδι, αλλά δεν έχεις ξαναταξιδέψει εκτός Ευρώπης και σε φοβίζει το «άγνωστο» που κρύβει αυτός ο προορισμός, σου εγγυώμαι ότι δεν υπάρχει λόγος. Είτε θέλεις να πας με παρέα, είτε μόνη ή μόνος σου, το Μαρόκο σε περιμένει να ανακαλύψεις τη μοναδικότητά του. Είναι ένας ασφαλής προορισμός για οποιονδήποτε τύπο ταξιδιώτη, αρκεί να έχεις προετοιμαστεί κατάλληλα και να γνωρίζεις κάποια βασικά πράγματα για την κουλτούρα της χώρας.
Καλό ταξίδι!
Από την Χρύσα Κουρεμένου
Διαβάστε επίσης:
- 20 μέρες στη Σαχάρα!
- Roadtrip στη χώρα των Βέρβερων: Μαρακές, Agadir, Essaouira!
- Roadtrip στη χώρα των Βέρβερων: Casablanca, Tetouan, Barage Asmir
- Ταξίδι στη γαλάζια πόλη του Μαρόκο, την Chefchaouen!