Καλώς ήρθατε στα Χανιά! Τη δεύτερη μεγαλύτερη και πιο γραφική πόλη της Κρήτης. Με μια πρώτη ματιά, η πόλη θα σας μεθύσει. Με μια δεύτερη…θα συμβεί ακριβώς το ίδιο! Αν κοιτάξετε πιο προσεκτικά, θα παρατηρήσετε ότι πίσω από την ομορφιά της κρύβεται μια πολυτάραχη ιστορία που έχει αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια της στο χρόνο. Το ενετικό στοιχείο μπερδεύεται με το οθωμανικό και την ελληνική κουλτούρα δημιουργώντας ένα πολυπολιτισμικό μωσαϊκό!
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα Χανιά αποτελούνται από δυο πόλεις. Την παλιά πόλη, εκεί όπου “χτυπά” η καρδιά του τουρισμού, και τη σύγχρονη πόλη, που “αγκαλιάζει” την παλιά δημιουργώντας έναν ενιαίο κύκλο. Πάμε να ανακαλύψουμε τα μυστικά τους;
Παλιό Ενετικό Λιμάνι Χανίων
Ο πιο σύνηθες τρόπος για να φτάσετε στο λιμάνι είναι μέσω του κεντρικού πεζόδρομου στη Χάληδων. Κατηφορίζοντας, θα περάσετε μπροστά από την πλατεία της Μητροπόλεως, όπου ξεχωρίζουν ο Ναός των Εισοδίων και η Καθολική εκκλησία των Χανίων. Στο τέλος του δρόμου σας υποδέχεται η πλατεία Συντριβανίου με την μαρμάρινη αναβλύζουσα κρήνη. Από εδώ ξεκινούν και καταλήγουν όλοι σχεδόν οι δρόμοι της παλιάς πόλης.
Μπροστά σας απλώνεται το Παλιό Ενετικό λιμάνι των Χανίων! Το πιο ερωτεύσιμο σημείο όλης της πόλης. Η πρώτη σκέψη είναι πως μάλλον έχει αποδράσει από τον πίνακα κάποιου ζωγράφου. Εδώ γράφονται κάθε χρόνο μυριάδες καλοκαιρινές ιστορίες. Το λιμάνι κατασκευάστηκε από τους Ενετούς και αποτέλεσε σημαντικό κέντρο για την εξυπηρέτηση του στρατιωτικού στόλου, αλλά κι ένα από τα πιο καίρια εμπορικά λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου. Πάμε να το γυρίσουμε!
Με κατεύθυνση ανατολικά προς την οδό Τομπάζη, το πρώτο αξιοθέατο που θα συναντήσετε είναι το Γυαλί Τζαμί. Το παραθαλάσσιο τετράγωνο κτήριο με τον μεγάλο τρούλο είναι το μοναδικό που σώζεται στην πόλη. Στο παρελθόν, περιβάλλονταν από φοινικόδεντρα. Σήμερα, στο εσωτερικό του φιλοξενούνται διάφορες εκθέσεις τέχνης, ενώ η μεγάλη εξωτερική έκταση αποτελεί σημείο αναφοράς ποικίλλων εκδηλώσεων.
Πίσω από το Τζαμί, διατηρείται ακόμη μέρος των βυζαντινών τειχών στο Λόφο του Καστέλι. Εκεί θα βρείτε και τις ανασκαφές της αρχαίας Κυδωνίας, του πρώτου μινωικού οικισμού. Ευρήματα της εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων.
Συνεχίζοντας το περπάτημα πλάι στις αγκυροβολημένες μαρίνες θα βρεθείτε μπροστά σε 7 κατά σειρά, πέτρινα, θολωτά κτήρια. Είναι τα Ενετικά Νεώρια ή αρσενάλια. Επί ενετοκρατίας, προσφέρονταν για την επισκευή των καραβιών και ήταν 23 στον αριθμό. Πλέον, σώζονται μόλις τα 9.
Το Μεγάλο Αρσενάλι βρίσκεται λίγο πιο πίσω και σήμερα λειτουργεί ως Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου. Το Νεώριο Moro, από την άλλη πλευρά, εντυπωσιάζει με την γυάλινη πρόσοψή του, που με το ηλιοβασίλεμα βάφεται χρυσή. Στο εσωτερικό στεγάζεται ο Ιστιοπλοϊκός Όμιλος των Χανίων και φιλοξενούνται διάφορα καλλιτεχνικά δρώμενα. Στο χώρο λειτουργεί café-bar.
Αν ξεστρατίσετε λιγάκι της πορείας σας και φύγετε έξω από τα ανατολικά τείχη της παλιάς πόλης θα βγείτε στην Πύλη της Άμμου. Από εκεί, ξεκινά η συνοικία Κουμ Καπί. Η παραλία του προσφέρει διάφορες επιλογές σε καφέ, φαγητό, αλλά και αναζωογονητικές βόλτες δίπλα στο κύμα.
Από την άκρη του Ιστιοπλοϊκού και μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι ξεδιπλώνεται περήφανα ο Αιγυπτιακός Φάρος, το στολίδι των Χανίων. Μπορείτε να πλησιάσετε κοντά του, είτε από το δρομάκι χαμηλά, είτε με λίγη προσοχή από τα τείχη. Στέκεται αγέρωχος πάνω από 5 αιώνες, έχοντας τα θεμέλια του σε φυσικό βράχο! Κατασκευάστηκε από τους Ενετούς, αλλά ανακατασκευάστηκε από τους Αιγύπτιους το 19ο αιώνα, γι’ αυτό και ονομάστηκε έτσι. Στην όψη μοιάζει με μιναρέ.
Tip: Επισκεφτείτε το Φάρο το βράδυ, για να απολαύσετε μερικές στιγμές ηρεμίας. Από απέναντι, το λιμάνι, με τα φώτα και τη μουσική του, μοιάζει σαν να πρωταγωνιστεί σε ταινία!
Το κτήριο με το έντονο κεραμιδί χρώμα που ξεχωρίζει απέναντι ανήκει στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης. Στο διώροφο εσωτερικό του παρουσιάζεται σε 13 ενότητες η ναυτική ιστορία της Κρήτης. Το μουσείο στεγάζεται στην είσοδο του Φρούριου Φιρκά.
Το Φρούριο Φιρκά ξεκίνησε να κατασκευάζεται από τους Ενετούς το 1610, με σκοπό να αποτρέψει τις εχθρικές εισβολές. Επί τουρκοκρατίας, χρησιμοποιήθηκε ως στρατώνας, απ’ όπου πήρε και την ονομασία του. Το Δεκέμβρη του 1913, υψώθηκε η ελληνική σημαία, που σηματοδότησε την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα!
Πίσω από το Φιρκά, εκτείνεται μια από τις ιστορικότερες συνοικίες της παλιάς πόλης των Χανίων, η συνοικία του Τοπανά. Σημείο αναφοράς των χριστιανών και των εβραίων το 1645.
Στα στενά της Παλιάς Πόλης των Χανίων (Τοπανάς)
Ένας λαβύρινθος αντιθέσεων! Με τα περίτεχνα βενετσιάνικα και οθωμανικά αρχοντικά του, τα πλακόστρωτα δρομάκια του που “ψήνονται” στον ήλιο, τα μαγαζιά και τα λιλιπούτεια, πολύχρωμα ξενοδοχεία του, σας προ(σ)καλεί να περιπλανηθείτε ελεύθερα, δίχως το φόβο να σας… αρπάξει ο Μινώταυρος. Μοναδικό σας “όπλο” η φωτογραφική σας μηχανή!
Ανεβαίνοντας το στενάκι στο Ναυτικό Μουσείο, θα βρεθείτε στην άκρως ατμοσφαιρική οδό Αγγέλου, που λειτουργεί σαν “πύλη” της συνοικίας του Τοπανά. Τα βράδια σ’ ένα διατηρητέο, βενετσιάνικο κτήριο του 1948, το Fagotto (το 1ο Jazzbar στην Ελλάδα), οι νότες ξεγλιστρούν άτακτα από το πεντάγραμμο και μαγεύουν τους περαστικούς.
Στη μικρή πάροδο της Κονδυλάκη, πλάι στο café-bar Συναγωγή, θα βρείτε την Εβραϊκή Συναγωγή Ετζ Χαγίμ. Είναι η μόνη εναπομείνασα συναγωγή στην Κρήτη. Μπορείτε να την επισκεφτείτε και να παρακολουθήσετε, την εβδομαδιαία λειτουργία, που γίνεται στα εβραϊκά, τα ελληνικά ή και τα αγγλικά.
Συνοικία Σπλάντζια
Η αυθεντική συνοικία της Σπλάντζια βρίσκεται νότια του ανατολικού τμήματος του λιμανιού. Επί τουρκοκρατίας, ήταν το κέντρο αναφοράς των μουσουλμάνων. Στο κέντρο της συνοικίας βρίσκεται η γραφική Πλατεία της Σπλάντζια (σημερινή Πλατεία 1821).
Ο μιναρές που ξεπροβάλει πάνω από την πόλη ανήκει στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Είναι η μοναδική εκκλησία της Ελλάδας που διαθέτει και καμπαναριό και μιναρέ. Όταν ο καιρός γλυκαίνει, η πλατεία γεμίζει γέλια και τσουγκρίσματα ποτηριών!
Στην οδό Σήφακα θα γνωρίσετε τα ξακουστά Μαχαιράδικα. Για τους κρητικούς, τα μαχαίρια, εκτός από σύμβολο, είναι κι ένα δώρο καρδιάς. Πολλές φορές, θα βρείτε πάνω τους χαραγμένες μαντινάδες. Ανάμεσα στα στενά, ίσως ανακαλύψετε και… το Τραπέζι των Ταξιδιωτών.
Η Χατζημιχάλη Νταλιάνη, με τον πέτρινο μιναρέ της, κλέβει τις εντυπώσεις με τις γεύσεις και την αισθητική της και αποτελεί έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους, κυρίως για βραδινή διασκέδαση. Ξεχωριστή θέση, κατέχει το Kibar, γνωστό κι ως Μοναστήρι του Καρόλου, που στεγάζεται σ’ ένα καθολικό μοναστήρι ανδρών του 16ου αιώνα.
Δημοτικός Κήπος & Ρολόι
Μια μικρή όαση πράσινου μέσα στη σύγχρονη πόλη (Ανδρέα Παπανδρέου 70) κρύβει, κάτω από τις φυλλωσιές, τα δικά της μυστικά. Περπατώντας στα σκιερά μονοπάτια, θα δείτε μια παιδική βιβλιοθήκη κι ένα μικρό ζωολογικό κήπο. Την παράσταση κλέβουν τα κρητικά αγριοκάτσικα κρι κρι. Απέναντι, ξεχωρίζει ο επιβλητικός Φίκος της Βεγγάλης. Το δέντρο αυτό έχει ηλικία περίπου ενάμιση αιώνα!
Ο Δημοτικός Κήπος ιδρύθηκε από τον Ρεούφ Πασά το 1870 σαν χώρος αναψυχής. Στα τραπεζάκια του Καφέ Κήπος έπιναν τον καφέ τους μερικές από τις πιο γνωστές προσωπικότητες του 20ου αιώνα, όπως ο Νίκος Καζαντζάκης κι ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Στη γωνία του κήπου δεσπόζει το χαρακτηριστικό Ρολόι του Κήπου ή Πύργος-Ρολόι. Τους θερινούς μήνες, μόλις το Ρολόι σημάνει 9, οι λάτρεις της 7ης τέχνης αιχμαλωτίζονται στην στιγμή και στ’ άρωμα των νυχτολούλουδων.
Τάφοι των Βενιζέλων
Ανεβαίνοντας προς τα Κουνουπιδιανά, με κατεύθυνση το Πολυτεχνείο, θα συναντήσετε ένα καλοδιατηρημένο πάρκο με λιθόστρωτα πεζούλια και μια απίστευτα ειδυλλιακή πανοραμική θέα στην πόλη. (Αγοραστάκη 4)
Εκεί, θα βρείτε τους τάφους του πολιτικού Ελευθέριου Βενιζέλου και του γιού του Σοφοκλή Βενιζέλου. Ανάμεσα στα πεύκα βρίσκεται το ιστορικό εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, χτισμένο το 16ο αιώνα καθώς κι ο ανδριάντας του κρητικού, εθνικού αγωνιστή Σπύρου Καγιαλεδάκη.
Tip: Στην περιοχή βρίσκονται μερικά από τα πιο γνωστά μαγαζιά των Χανίων για καφεδάκι και γλυκά.
Δημοτική Αγορά Χανίων
Από τα πιο τα εμβληματικά κτήρια της πόλης. Μετρά 108 χρόνια από την ανέγερσή της. Θα την βρείτε στο κέντρο των Χανίων (Πλατεία Αγοράς 69). Το σχήμα της μοιάζει με σταυρό και διαθέτει τέσσερις πόρτες. Μια σε κάθε πτέρυγα.
Η σκεπαστή αγορά είναι έντονα δεμένη με την καθημερινότητα των ντόπιων κατοίκων. Εντός, θα βρείτε κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, μαγαζιά με τοπικά προϊόντα, τουριστικά είδη ακόμη και μικρά εστιατόρια με μαγειρευτό φαγητό. Tip: Προμηθευτείτε, κρητική μαλοτήρα. Το τσάι της, συνδυάζεται τέλεια με μέλι και κανέλα.
Στιβανάδικα
Πήραν το όνομα τους από τα Στιβάνια, τις ψηλές, δερμάτινες, κρητικές μπότες. Σήμα κατατεθέν της ανδρικής παραδοσιακής φορεσιάς. Η κατασκευή τους είναι μια διαδικασία ιδιαίτερα χρονοβόρα. Πλέον, λόγω της βιομηχανοποίησης, ελάχιστοι είναι εκείνοι που ασκούν το επάγγελμα, όπως στο παρελθόν.
Στην ανατολική βραχώδη ακτή της πόλης, στα γοητευτικά Ταμπακαριά βρίσκονται εγκαταλελειμμένα, τα κτήρια των παλιών βυρσοδεψείων.
Σήμερα, τα Στιβανάδικα αποτελούν έναν από τους εμπορικότερους δρόμους των Χανίων (οδός Σκρυδλώφ). Με την μυρωδιά του δέρματος να κυριαρχεί, δίνουν την αίσθηση ενός πολύχρωμου παζαριού. Αν αναζητάτε δερμάτινα είδη και μια κουβέντα με τους ντόπιους υποδηματοποιούς και την ιστορία τους, είστε στο κατάλληλο μέρος.
Extra Tip: Επισκεφτείτε το τυροπωλείο Μπαλαντίνος (Σκαλίδη 25) για κρητική γραβιέρα και θυμαρίσιο μέλι.
Αν έχετε αδυναμία στα αρώματα, να πάτε στον Οίκο των Αρωμάτων (Μυλωγιάννη και Κριάρη Γωνία). Θα βρείτε, χύμα κολόνιες εξαιρετικής ποιότητας. Στα συν μετρά η άψογη εξυπηρέτηση του προσωπικού.
Το δύσκολο κομμάτι φίλοι μου δεν βρίσκεται στο να έρθετε, αλλά… στο αν θα θέλετε πραγματικά να αποχωριστείτε τα Χανιά!
Από την Χάιδω Ρ.
Διαβάστε επίσης:
